ABD, O GÜNLERDE DE İŞİN İÇİNDEYMİŞ!
1894 YILINDA ''KIRMIZI KİTAP'' YAZAN ELÇİSİYLE...
Amerikan Mekteplerinde İsyancı Ermeniler
Maraş'ta bulunan amerikan mekteplerinde öğretmenlik yapan
bazı Ermeniler, isyanı teşvik ettikleri gerekçesiyle suçlu bulunarak
Eylül 1894'te gözaltına alındılar. Ancak eğitim ve öğretimin devamını
sağlamak amacıyla mahkemeleri sonuçlanmcaya ve durumları
açıklık kazanıncaya kadar tutuklu öğretmenler kefaletle serbest
bırakıldılar. Amerikan vatandaşı olmaları sebebiyle suçlu
bulunan bu öğretmenlerin bir kısmını hemen yargılamak mümkün
olamadı. Ermeni öğretmenlerden Amerikan vatandaşı olanların
konsolosluk vasıtasıyla sorgulamalarının yapılması, suçlarının derecelerine
göre kefaletle serbest bırakılmaları prensibi kabul edildi.
Ayrıca suçlu bulunmalarından dolayı tutuklanan Ermeni öğ-
retmenlerin durumu hakkında Amerikan elçiliğine uyarıcı ve aydınlatıcı
bilgiler verildi.
Amerikan vatandaşı oldukları iddia eden zanlı Ermeni öğ-
retmenlerin konsolosluk aracılığıyla ve kefaletle serbest bırakılması
konusu, Halep Vilayetine ve Adliye Nezaretine bildirildi. Ayrıca
öğretmenler hakkında yapılan işlem, 25 Eylül 1894 taıihinde Amerikan
Elçisi TereI'e tebliğ edildi.
Elçi Terel, 1894'de yayınlanan "Kırmızı Kitap" adlı eserını
Amerikan vatandaşlarına gönderdi. "Kırmızı Kitap"ta yer alan yazılarda
Osmanlı vatandaşı olan Ermeni öğretmenlerin, Amerikan
konsolosunun bilgisi ve izni olmadan Amerikan mekteplerinde tutuklanmasının
mümkün olmadığı belirtiliyordu. Fakat elçi Terel, bu
okullarda çalışan öğretmenlerin tutuklanmaması konusunda Osmanlı
Hükümetinden bir talepte de bulunmamıştı. Ayrıca Osmanlı
Hükümeti tarafından Amerikan vatandaşı olan Ermeni öğ-
retmenlere böyle bir iznin verilmesi de mümkün değildi. Elçi, resmen
meydana bir olayda, gerçekleri saptırmak amacıyla Kırmızı
Kitap'ta yanlış bilgiler veriyordu. Onun bu tutum ve davranışı, me-
10. BüA., ü.B.E. C. 29. nr. 32.
1895 MARAŞ VE ZEYTON lSY ANI ı61
muriyetinin nezaketine ve hükumetinin menfaatine aykınydı. emniyet
ve huzuru bozmaya yönelik davranışlan nedeniyle Terel'in
görevine devam etmesi sakıncalı görüldü. Bu sebeple Washington
Türk elçiliği vasıtasıyla amerikan hükumetinden elçinin de-
ğiştirilmesi istendil''
MARAŞ VE ZEYTUN İSYANLARI
KAYNAK
http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/1267/14571.pdf
1894 YILINDA ''KIRMIZI KİTAP'' YAZAN ELÇİSİYLE...
Amerikan Mekteplerinde İsyancı Ermeniler
Maraş'ta bulunan amerikan mekteplerinde öğretmenlik yapan
bazı Ermeniler, isyanı teşvik ettikleri gerekçesiyle suçlu bulunarak
Eylül 1894'te gözaltına alındılar. Ancak eğitim ve öğretimin devamını
sağlamak amacıyla mahkemeleri sonuçlanmcaya ve durumları
açıklık kazanıncaya kadar tutuklu öğretmenler kefaletle serbest
bırakıldılar. Amerikan vatandaşı olmaları sebebiyle suçlu
bulunan bu öğretmenlerin bir kısmını hemen yargılamak mümkün
olamadı. Ermeni öğretmenlerden Amerikan vatandaşı olanların
konsolosluk vasıtasıyla sorgulamalarının yapılması, suçlarının derecelerine
göre kefaletle serbest bırakılmaları prensibi kabul edildi.
Ayrıca suçlu bulunmalarından dolayı tutuklanan Ermeni öğ-
retmenlerin durumu hakkında Amerikan elçiliğine uyarıcı ve aydınlatıcı
bilgiler verildi.
Amerikan vatandaşı oldukları iddia eden zanlı Ermeni öğ-
retmenlerin konsolosluk aracılığıyla ve kefaletle serbest bırakılması
konusu, Halep Vilayetine ve Adliye Nezaretine bildirildi. Ayrıca
öğretmenler hakkında yapılan işlem, 25 Eylül 1894 taıihinde Amerikan
Elçisi TereI'e tebliğ edildi.
Elçi Terel, 1894'de yayınlanan "Kırmızı Kitap" adlı eserını
Amerikan vatandaşlarına gönderdi. "Kırmızı Kitap"ta yer alan yazılarda
Osmanlı vatandaşı olan Ermeni öğretmenlerin, Amerikan
konsolosunun bilgisi ve izni olmadan Amerikan mekteplerinde tutuklanmasının
mümkün olmadığı belirtiliyordu. Fakat elçi Terel, bu
okullarda çalışan öğretmenlerin tutuklanmaması konusunda Osmanlı
Hükümetinden bir talepte de bulunmamıştı. Ayrıca Osmanlı
Hükümeti tarafından Amerikan vatandaşı olan Ermeni öğ-
retmenlere böyle bir iznin verilmesi de mümkün değildi. Elçi, resmen
meydana bir olayda, gerçekleri saptırmak amacıyla Kırmızı
Kitap'ta yanlış bilgiler veriyordu. Onun bu tutum ve davranışı, me-
10. BüA., ü.B.E. C. 29. nr. 32.
1895 MARAŞ VE ZEYTON lSY ANI ı61
muriyetinin nezaketine ve hükumetinin menfaatine aykınydı. emniyet
ve huzuru bozmaya yönelik davranışlan nedeniyle Terel'in
görevine devam etmesi sakıncalı görüldü. Bu sebeple Washington
Türk elçiliği vasıtasıyla amerikan hükumetinden elçinin de-
ğiştirilmesi istendil''
MARAŞ VE ZEYTUN İSYANLARI
KAYNAK
http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/19/1267/14571.pdf
